در دنیا جا برای همه کس هست پس بجای اینکه جای دیگران را بگیری جای خود را پیدا کن

1404/9/16

ساختمان

رشته دانشگاهی
رشته ساختمان یکی از رشته‌های فنی‌وحرفه‌ای پرکاربرد است که هنرجویان را برای فعالیت در حوزه ساخت‌وساز، طراحی و اجرای پروژه‌های عمرانی آماده می‌کند. این رشته طی سه سال تحصیل در هنرستان، مهارت‌های عملی و تئوری از جمله نقشه‌کشی، مصالح‌شناسی، اجرای سازه‌های بتنی و فلزی، متره و برآورد، و کار با نرم‌افزارهای تخصصی مانند Revit را آموزش می‌دهد. فارغ‌التحصیلان می‌توانند به‌عنوان نیروی فنی وارد بازار کار شوند یا در رشته‌های مهندسی عمران، معماری و نقشه‌برداری ادامه تحصیل دهند. با توجه به نیاز روزافزون به ساخت‌وساز و توسعه زیرساخت‌ها، این رشته از آینده‌ی شغلی مناسبی برخوردار است.
مدت تحصیل: سال
مقطع:
تصویر رشته ساختمان

فرصت‌های شغلی

تصویر فعلی
مشاغل اجرایی در کارهای ساختمانی
🔹 استادکاری و کمک‌استادکاری
بنّا (اجرای دیوارهای آجری، بلوکی و سفالی)
گچ‌کار و نقاش ساختمان
کاشی‌کار و سرامیک‌کار
آرماتوربند و قالب‌بند (در پروژه‌های بتنی)
بتن‌کار و فوندانسیون‌ساز

🔹 نصب و اجرای تأسیسات
تکنسین تأسیسات مکانیکی (لوله‌کشی آب و فاضلاب، سیستم‌های گرمایشی)
تکنسین تأسیسات الکتریکی (سیم‌کشی، تابلوهای برق، سیستم‌های امنیتی)

🔹 اجرای نما و سازه‌های خاص
نصب‌کار نمای خشک (سنگ، کامپوزیت، آلومینیوم)
جوشکار اسکلت‌های فلزی
کارگر ماهر ساختمان‌های پیش‌ساخته
متوسط
تصویر فعلی
مشاغل فنی و دفتری (اداری-تخصصی)
🔹 نقشه‌کشی و طراحی
کمک‌نقشه‌بردار (همکاری با مهندسان نقشه‌بردار)
تکنسین نقشه‌کش ساختمان (با AutoCAD و Revit)
دستیار طراح داخلی (اجرای دکوراسیون و معماری داخلی)

🔹 متره و برآورد
تکنسین دفتر فنی (تهیه صورت وضعیت، فهرست‌بها)
کارشناس خرید مصالح ساختمانی

🔹 نظارت و کنترل کیفیت
دستیار مهندس ناظر (بازرسی اجرا، گزارش‌دهی)
مسئول ایمنی کارگاه
متوسط
فایل یافت نشد
مشاغل آزاد و کارآفرینی
تأسیس شرکت ساختمانی کوچک (پیمانکاری جزء)
راه‌اندازی کسب‌وکار تخصصی (مثل کاشی‌کاری، گچ‌کاری، نماکاری)
فعالیت در بازسازی و نوسازی بناهای قدیمی
فروش مصالح ساختمانی (بازاریابی و مشاوره فنی)
متوسط
فایل یافت نشد
ادامه تحصیل و ارتقای شغلی
با ادامه تحصیل در کاردانی و کارشناسی، فرصت‌های شغلی بهتر می‌شود، مانند:

مهندس عمران (طراحی سازه، نظارت)
مهندس معماری (طراحی بنا)
مهندس تأسیسات مکانیکی/الکتریکی
کارشناس فنی در سازمان‌های دولتی (شهرداری، راه و شهرسازی)
عالی

شاخه‌ها و گرایش‌ها 3 تعداد شاخه‌ها

گرایش‌های دانشگاهی (مقطع کاردانی و کارشناسی)
1-مهندسی عمران (عمران-ساختمان)
طراحی سازه‌ها، محاسبات فنی، مدیریت پروژه‌های عمرانی.

2-مهندسی معماری
طراحی معماری، پلان‌کشی، زیبایی‌شناسی و برنامه‌ریزی فضایی.

3-تکنولوژی ساختمان
اجرای سازه، نظارت بر ساخت، متره و برآورد.

4-نقشه‌برداری
تهیه نقشه‌های توپوگرافی، ژئودزی و سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی (GIS).

5-مدیریت پروژه و ساخت
برنامه‌ریزی، کنترل هزینه و زمان در پروژه‌های ساختمانی.

6-عمران-آب و محیط زیست
سازه‌های آبی، شبکه‌های آب و فاضلاب.
حوزه‌های نوظهور در صنعت ساختمان
ساختمان‌های هوشمند (Smart Buildings)

سازه‌های پیش‌ساخته (Prefab)

معماری پایدار و ساختمان‌های سبز (Green Building)

بازسازی و مقاوم‌سازی سازه‌ها
شاخه‌های اصلی در هنرستان و مقطع کاردانی
🔹 ساختمان (عمومی)
مبانی ساخت‌وساز، مصالح‌شناسی، نقشه‌کشی، اجرای سازه.

🔹 نقشه‌برداری
ترازیابی، پیاده‌سازی نقشه، کار با دوربین‌های توتال استیشن.

🔹 تأسیسات مکانیکی ساختمان
لوله‌کشی آب و فاضلاب، سیستم‌های گرمایش و سرمایش.

🔹 تأسیسات الکتریکی ساختمان
سیم‌کشی، تابلوهای برق، سیستم‌های امنیتی و هوشمند.

🔹 مرمت و احیای بناهای تاریخی
تکنیک‌های بازسازی بناهای قدیمی، آشنایی با معماری سنتی.

دروس اصلی

پایه: 10

پایه: 10

پایه: 10

پایه: 10

پایه: 11

پایه: 11

پایه: 11

پایه: 12

پایه: 12

پایه: 12

پایه: 10

پایه: 10

پایه: 10

پایه: 10

پایه: 11

پایه: 11

پایه: 11

پایه: 12

پایه: 12

پایه: 12

مهارت‌های مورد نیاز

مهارت‌های فنی و اجرایی
مقدماتی

🔹 مهارت‌های بنایی و سازه‌ای اجرای
دیوارچینی با آجر، بلوک و سفال (رعایت اصول تراز و شاقول)
گچ‌کاری و سفیدکاری دیوارها و سقف‌ها
کاشی‌کاری و سرامیک‌کاری (کف و دیوار)
قالب‌بندی و بتن‌ریزی (ستون، تیر، فونداسیون و سقف)
آرماتوربندی (برش، خم و بستن میلگردها)
اجرای سقف‌های تیرچه‌بلوک و دال بتنی
ساخت قوس‌های آجری و معماری سنتی

🔹 مهارت‌های نصب و اجرا
نصب در و پنجره‌های ساختمانی (آلومینیومی، UPVC، چوبی)
اجرای عایق‌کاری رطوبتی و حرارتی (ایزوگام، پشم سنگ، یونولیت)
نصب سقف‌های کاذب (گچی، آلومینیومی)
اجرای نماهای ساختمانی (سنگ، کامپوزیت، سرامیک)

تصویر مهارت مهارت‌های فنی و اجرایی
مهارت‌های نقشه‌کشی و طراحی
متوسط

خواندن و ترسیم نقشه‌های ساختمانی (پلان، نما، برش)
طراحی نقشه با نرم‌افزار AutoCAD (پلان‌های دوبعدی)
مدلسازی سه‌بعدی با Revit و SketchUp
پیاده‌سازی نقشه روی زمین (با استفاده از دوربین‌های نقشه‌برداری)
متره و برآورد پروژه‌ها (محاسبه مصالح و هزینه‌ها)

تصویر مهارت مهارت‌های نقشه‌کشی و طراحی
مهارت‌های مدیریتی و ایمنی
متوسط

رعایت اصول ایمنی در کارگاه (استفاده از کلاه، دستکش، کفش ایمنی)

برنامه‌ریزی و نظارت بر اجرای پروژه‌ها

کنترل کیفیت مصالح و اجرا (شناخت مصالح استاندارد)

آشنایی با مقررات ملی ساختمان (نظام مهندسی، شهرداری)

مدیریت زمان و منابع در پروژه‌های ساختمانی

تصویر مهارت مهارت‌های مدیریتی و ایمنی
کسب شایستگی ها و مهارت های نرم
متوسط

کار تیمی (همکاری با مهندسان، استادکاران و کارگران)

مسئولیت‌پذیری و دقت در اجرا (اجرای بدون نقص نقشه‌ها)

خلاقیت در حل مشکلات اجرایی

توانایی کار در شرایط سخت (گرما، ارتفاع، فضای بسته)

تصویر مهارت کسب شایستگی ها و مهارت های نرم
ویژگی‌های مورد نیاز برای ورود به رشته ساختمان در شاخه فنی و حرفه‌ای:
مقدماتی

علمی
1-دارا بودن مدرک تحصیلی دوره اول متوسطه (پایان کلاس نهم).
2- هدایت تحصیلی:
اخذ اولویت فنی و حرفه‌ای در نمون‌برگ هدایت تحصیلی و انتخاب رشته.
3- توانمندی‌های علمی:
علاقه و استعداد در دروس ریاضی، فیزیک و هندسه.
آشنایی مقدماتی با زبان انگلیسی (برای درک اصطلاحات فنی و دستورالعمل‌ها).

فردی
1-توانایی‌های جسمانی: قدرت بدنی، انعطاف‌پذیری، تعادل و توانایی‌های حسی و حرکتی
2-علاقه به رشته ساختمان: تمایل به فعالیت در شاخه فنی و حرفه‌ای و کار در محیط‌های کارگاهی
3-مهارت‌های پایه: استعداد، صداقت، توانایی خواندن، نوشتن، گوش دادن و تحلیل مسائل
4-توانایی کار در ارتفاع: عدم ترس از ارتفاع (مثل کار در داربست یا سازه‌های بلند)
5-ویژگی‌های شخصیتی: روحیه جستجوگر، پژوهش‌محور، خلاقیت، ابتکار و نوآوری
6-علاقه به فناوری: تمایل به کار با نرم‌افزارهای رایانه‌ای مرتبط با ساختمان

اجتماعی
1-اخلاق حرفه‌ای:
ارتباط مؤثر با همکاران و ارباب‌رجوع
نظم و پایبندی به الزامات کاری
صبر و بردباری در مواجهه با چالش‌های محیط کار
2- سازگاری با محیط کار:
توانایی درک صحیح از شرایط محیطی (نور، صدا، فضای فیزیکی و ...)
تشخیص موقعیت‌های کاری و تعیین جایگاه خود در پروژه
تصمیم‌گیری به‌موقع و منطقی بر اساس شرایط
3-مهارت‌های کار گروهی:
رعایت نظم و انضباط در فعالیت‌های جمعی
مسئولیت‌پذیری در قبال وظایف محوله
همکاری مؤثر با اعضای تیم برای پیشبرد پروژه

تصویر مهارت ویژگی‌های مورد نیاز برای ورود به رشته ساختمان در شاخه فنی و حرفه‌ای:

تجهیزات مورد نیاز

تجهیزات عملی و کارگاهی
تجهیزات عملی و کارگاهی

الف) ابزارهای عمومی ساختمان:
متر و اندازه‌گیری:
متر فلزی (۵ متری)
متر لیزر (برای اندازه‌گیری دقیق)
شاقول (تراز عمودی)
تراز بنایی (تراز افقی)
ابزارهای بنایی و اجرایی:
بیل و فرقون (برای خاکبرداری و حمل مصالح)
کمچه، ماله و تخته ماله (برای گچ‌کاری و بتن‌ریزی)
تیشه و چکش بنایی

اره آجدار (برای برش بلوک و آجر)

ب) ابزارهای تخصصی سازه‌ای:
آرماتوربندی و قالب‌بندی:
انبر خم‌کن میلگرد (آرماتور)
دستگاه برش و خم میلگرد (دستی یا برقی)
قالب‌های فلزی و چوبی (برای بتن‌ریزی ستون و سقف)
بتن‌ریزی:
ویبراتور بتن (برای تراکم بتن)
ماله پروانه‌ای (برای پرداخت سطح بتن)

ج) تجهیزات نقشه‌برداری و اجرای دقیق:
نیوو (دوربین نقشه‌برداری)
تراز لیزری
دوربین توتال استیشن (برای پروژه‌های بزرگ)

نرم‌افزارهای تخصصی
نرم‌افزارهای تخصصی

الف) طراحی و نقشه‌کشی:
AutoCAD (ترسیم نقشه‌های فنی ۲D)
Revit (مدلسازی ۳D و BIM برای ساختمان‌های هوشمند)
SketchUp (مدلسازی سریع معماری)

ب) محاسبات سازه‌ای:
SAP2000 یا ETABS (تحلیل سازه‌های بتنی و فلزی)
Safe (طراحی فونداسیون)

ج) متره و برآورد:
Excel (تهیه صورت وضعیت و محاسبات هزینه)
نرم‌افزارهای مخصوص متره (مانند رایور یا نرم‌افزارهای داخلی)

وسایل ایمنی شخصی (ضروری!)
وسایل ایمنی شخصی (ضروری!)

کلاه ایمنی
دستکش کار (ضد برش یا ضد ارتعاش)
کفش ایمنی (مقاوم در برابر ضربه و سرخوردن)
ماسک ضد گردوغبار (برای کار با سیمان و گچ)
عینک محافظ (در زمان جوشکاری یا تراشکاری)

نظرات کاربران

برای ثبت نظر باید وارد حساب کاربری شوید.
مصطفی
6 months ago

این رشته جذاب و کاربردی است و هنرجویان این رشته شغل جذاب و خوبی خواهند داشت.